Định hình kinh tế biển An Giang mới: Khi chiến lược phát triển gắn liền với chủ quyền biển đảo

Phên dậu vùng biển Tây Nam và động lực kinh tế biển mới

Ba đặc khu Kiên Hải, Phú Quốc và Thổ Châu được ví như “tam giác chiến lược” trên vùng biển Tây Nam, nơi kết hợp hài hòa giữa phát triển kinh tế, đảm bảo quốc phòng – an ninh và mở rộng giao thương quốc tế.

Trong đó, Phú Quốc – đảo lớn nhất Việt Nam với diện tích hơn 575 km² – giữ vai trò trung tâm kết nối và đầu tàu kinh tế biển của tỉnh. Với hạ tầng đồng bộ gồm sân bay quốc tế, cảng biển nước sâu, hệ thống logistics và chuỗi khu nghỉ dưỡng cao cấp, Phú Quốc đã khẳng định vị thế là “hòn ngọc du lịch” của cả nước.

Giai đoạn 2020 – 2025, kinh tế của đặc khu tăng trưởng bình quân gần 20%/năm, mức cao hàng đầu cả nước. Năm 2024, Phú Quốc đóng góp trên 50% tổng thu ngân sách của tỉnh Kiên Giang cũ, trở thành điểm tựa tài chính vững chắc. Chín tháng đầu năm 2025, doanh thu du lịch đạt hơn 31.000 tỷ đồng, tăng gần gấp đôi so cùng kỳ. Song song, các lĩnh vực khai thác hải sản, dịch vụ cảng biển và nuôi biển công nghệ cao đang mở rộng mạnh mẽ, tạo nên diện mạo mới cho kinh tế đảo Ngọc.

Đặc biệt, Phú Quốc được chọn là địa điểm tổ chức Diễn đàn Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) 2027, một cơ hội vàng để thành phố đảo vươn tầm quốc tế. Chính quyền đặc khu đặt mục tiêu mỗi người dân Phú Quốc trở thành “đại sứ du lịch”, góp phần quảng bá hình ảnh Việt Nam năng động, thân thiện và hiện đại ra thế giới.

 

Kiên Hải – Hạ Long phương Nam với hai mũi nhọn du lịch và nuôi biển

Nằm trên vùng biển Tây Nam với hơn 23 hòn đảo lớn nhỏ, diện tích mặt biển hơn 3.300 km², đặc khu Kiên Hải nổi bật với vẻ đẹp nguyên sơ của các quần đảo Hòn Tre, Nam Du, Hòn Sơn… được ví như “Hạ Long phương Nam”. Đây là khu vực có điều kiện tự nhiên lý tưởng để phát triển song hành hai trụ cột du lịch sinh thái biển đảo và nuôi biển công nghệ cao.

Hiện Kiên Hải quy hoạch 21 vùng nuôi trồng thủy sản với gần 12.000 ha, có hơn 1.100 lồng nuôi, đạt sản lượng trung bình 1.200 tấn/năm. Đặc khu đang thí điểm mô hình lồng HDPE hiện đại, kết hợp nuôi cá và trồng rong sụn, hướng tới sản xuất xanh và giảm phát thải. Hai doanh nghiệp lớn – Tập đoàn Mavin và Australis Việt Nam – đã khảo sát, đầu tư vùng nuôi biển công nghiệp tập trung tại quần đảo Nam Du, mở ra triển vọng hình thành trung tâm nuôi biển quy mô lớn nhất vùng Tây Nam Bộ.

Về du lịch, Kiên Hải hướng đến trở thành điểm đến sinh thái hàng đầu với mục tiêu đến năm 2030 đón 3,8 triệu lượt khách, doanh thu khoảng 4.000 tỷ đồng. Đặc khu đang tập trung phát triển hạ tầng lưu trú, bến tàu, vận tải biển, đồng thời nghiên cứu tạo bãi tắm nhân tạo và khu du lịch cộng đồng trên các đảo để khai thác giá trị thiên nhiên bền vững.

Song song, Kiên Hải xác định chuyển đổi số là động lực phát triển mới. Đến năm 2030, 90% hồ sơ công việc sẽ được xử lý trực tuyến, hình thành nền hành chính số hiệu quả, hướng tới chính quyền điện tử và kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Thổ Châu: tiền tiêu quốc phòng gắn với phát triển bền vững

Cách Phú Quốc hơn 100 km, đặc khu Thổ Châu gồm 8 đảo lớn nhỏ như Thổ Chu, Nhạn, Xanh, Từ, Cao Cát… là điểm cực Tây Nam của Tổ quốc, có vị trí đặc biệt trong chiến lược quốc phòng – an ninh và hợp tác quốc tế trên biển.

Thổ Châu sở hữu vùng biển giàu tài nguyên, thuận lợi cho khai thác hải sản, phát triển dịch vụ hậu cần nghề cá và năng lượng tái tạo. Cảnh quan hoang sơ cùng hệ sinh thái đa dạng là nền tảng để xây dựng du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng biển đảo.

Giai đoạn 2025 – 2030, đặc khu đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế bình quân 13 – 15%/năm, thu nhập bình quân đạt 67 triệu đồng/người/năm. Cơ cấu kinh tế sẽ chuyển dịch mạnh sang các lĩnh vực dịch vụ – du lịch sinh thái, hậu cần nghề cá và ngư nghiệp công nghệ cao.

Đặc khu cũng ưu tiên đầu tư đồng bộ hạ tầng – giao thông, điện, nước, giáo dục, y tế, viễn thông – hướng tới xây dựng Thổ Châu không rác thải nhựa. Song hành với phát triển kinh tế, nhiệm vụ quốc phòng – an ninh được xác định là trọng tâm. Các lực lượng vũ trang phối hợp chặt chẽ trong tuần tra, kiểm soát, bảo vệ vùng biển đảo, góp phần giữ vững thế trận quốc phòng toàn dân gắn với an ninh nhân dân.

Lãnh đạo tỉnh An Giang mới khẳng định: phát triển bền vững kinh tế biển, chuyển đổi số toàn diện và quốc phòng tiền tiêu là ba trụ cột chiến lược xuyên suốt trong giai đoạn 2025 – 2030. Trên cơ sở đó, ba đặc khu Kiên Hải – Phú Quốc – Thổ Châu được xem như “tam giác tăng trưởng” của tỉnh, vừa thúc đẩy kinh tế - xã hội, vừa củng cố an ninh quốc phòng vùng Tây Nam Tổ quốc.

Phú Quốc tập trung vào kinh tế du lịch và dịch vụ biển đảo, hướng tới mô hình “thành phố du lịch sinh thái quốc tế”, phát triển bền vững theo hướng xanh – số – hội nhập sâu. Kiên Hải chọn du lịch chất lượng cao và nuôi biển công nghệ cao làm đột phá, còn Thổ Châu giữ vai trò trung tâm hậu cần nghề cá và điểm tựa an ninh vùng biển Tây Nam.

Cả ba đặc khu đều thống nhất hướng đi chung: phát huy tiềm năng tự nhiên, ứng dụng công nghệ cao, bảo vệ môi trường sinh thái, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và xây dựng chính quyền số. Đây sẽ là nền tảng để An Giang mới định hình mô hình kinh tế biển hiện đại, tự cường và hội nhập quốc tế, tạo động lực lan tỏa cho toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long.